هنر عکاسی یا فتوگرافی، امروزه طرفداران زیادی دارد. هر ساله نمایشگاههای بسیاری در سراسر جهان برای تصاویر ثبت شده توسط عکاسان حرفهای بر پا میشود. همچنین جایزههای معتبری برای عکسهای فوقالعاده در نظر گرفته شدهاند. احتمالا برایتان جالب باشد که بدانید انسان از ابتدای تاریخ به ثبت تصاویر علاقهمند بوده است. از این رو به ابزارهای مختلفی متوسل شده یا خود سعی در ساخت آن داشته است. ما در استودیوی عکاسی و فیلمبرداری الهام اشرفیان، ماهیت این هنر و روش انجامش را برای شما بازگو میکنیم. همچنین تاریخچهی عکاسی از ابتدای آن تا به امروز را بررسی خواهیم کرد.
هنر عکاسی یا Photography
عکاسی در حقیقت خلق تصویر از طریق ثبت نور است. از این رو انسل آدامز، پدر عکاس طبیعت آمریکا، عکسبرداری را نه تنها ثبت منظره بلکه آفرینش آن میداند. این هنر بین اغلب مردم عادی به عنوان شغل شخص تصویربردار یا همان عکاس شناخته شده است. اما در واقع هر نوع تصویریبرداری توسط هر شخصی از جمله شما، می تواند عکاسی محسوب شود و لزوما نباید شغلتان این کار باشد. در بیشتر کشورهای دنیا عمل عکسبرداری به فتوگرافی مشهور است. این لغت از دو کلمه یونانی فتو به معنای نور و گرافی یا همان نگارش و ثبت تشکیل شده است. پس میتوانیم بگوییم که معنای تحتالفظی Photography، ثبت نور است. از این رو این کلمه، کاملا گویا، جامع و مناسب آنچه عکاسان انجام میدهند است.
سهگانهی هنر، علم و صنعت در عکاسی
باید بگوییم که در ابتدای کار عکاسی، یک کشف و اختراع علمی و نتیجهی تلاشهای زنجیرهای از افراد است. شناخت نور و تحقیقات و اکتشافات در این زمینه، اختراع کاغذهای حساس به نور، ساختن دوربین عکسبرداری و بسیار قبلتر از آن ساخت جعبههای تاریک و تاریکخانه، همه در طور زمان علم نوین فتوگرافی را شکل دادهاند. اما با گذار از دوران نگرانی از خوب ثبت شدن تصویر بر کاغذ، این علم در برخورد با عصر تکنولوژی، به هنر تبدیل شد. امروزه عکسبرداری یک مهارت ذوقی برای ثبت زیباترین و بهترین اشکال نور است. خواه یک منظره باشد یا پرتره، استعداد و قریحهی عکاس میتواند یک تصویر بینقص و هنری را بهوجود بیاورد. همچنین انجام حرفهای این کار بهعنوان شغل و برای نیاز دیگران در ازای کسب درآمد، این هنر را به یک صنعت نیز مبدل کرده است.
روش فتوگرافی
فتوگرافی که به معنی ایجاد و ثبت تصاویر میباشد؛ با هر سبک و وسیلهای دارای مراحل ثابت و مشخصی است. ابتدا باید به وسیلهی دستگاه عکسبرداری که به آن دوربین میگویند، تصاویر خود را به دست بیاوریم. در واقع دوربین ما در فرآیندی پیچیده انوار مربوط به مناظر، اشیا یا هر آنچه میخواهیم را ذخیره میکند. در قدیم این ذخیره کردن به شکل آنالوگ و بر روی نوارهای فیلم مخصوص عکاسی یا همان نگاتیوها انجام میشد. اما امروزه تصاویر در کارت حافظهی دوربینهای دیجیتال ثبت میشوند. مرحلهی بعدی ظاهر کردن تصاویر به دست آمده است. در دوربینهای آنالوگ مشاهده تصاویر تنها از طریق ظاهر کردن آنها امکانپذیر بود. اما با دیجیتالی شدن آنها، تصاویر ذخیره شده در تمام نمایشگرها اعم از لپتاپ، تلفنهمراه یا نمایشگر خود دوربین، قابل مشاهده هستند. به همین جهت الزامی برای چاپ عکسها وجود ندارد. اما در صورت نیاز این امر نیز امکانپذیر است.
هنر عکاسی، سرآغاز تا امروز
این هنر یا بهتر بگوییم علم، سیر پیشرفت بسیار طولانیای داشته است. عکاسی بهیکباره اتفاق نیوفتاده. بلکه افراد زیادی در زمانها و مکانهای گوناگون به گوشهای از آن دست یافتهاند. فتوگرافی به وسیلهی این کشفیات و اختراعات تکامل یافته و به شکل امروزی خود درآمده است. در ادامه این مسیر شگفتانگیز از نوآوری و خلاقیت را از ابتدا تا امروز بررسی میکنیم.
تاریکخانه، روزنهی امید نقاشان
در زمانهای بسیار دورتر از اختراع دوربین عکاسی و روش فتوگرافی، انسانها برای تبدیل نور به تصویر، راهکاری ابتدایی یافته بودند. آنها در یک اتاق کاملا تاریک روزنهای از نور را باز میگذاشتند. هر چیزی که در مقابل این روزنه قرار میگرفت اعم از مناظر یا اشیاء، روی دیوار یا پردهی مقابل آن، نقش میبست. اما این تصویر به صورت بازتابی وارونه نمایش داده میشد. همچنین همانطور که میدانید ثبت تصویر با ظاهر کردن و چاپ آن متفاوت است. در اتاقهای تاریک، مرحلهی اول عکسبرداری اتفاق میافتاد و میتوانستند نوری که تابیده می شود را به ثبت برسانند.
اما راهی برای چاپ و نگه داشتن دائمی آن وجود نداشت. از این رو تنها استفاده از تاریکخانهها کمک به نگارگری بهتر نقاشان بود. بدین صورت که نگارگران آنچه میخواستند بکشند را در مقابل روزنه به نمایش درمیآورند. سپس از روی تصویر نقش بسته، طراحی خود را انجام میدادند.
داگرئوتایپ و تصاویر نقرهای
سرانجام در فرانسه توسط لویی داکر اولین تصاویر دائمی ثبت شدند. دوربین اولیه در داگرئوتایپ، با الهام از اتاق تاریک پیشینیان طرحریزی شده بود. به این صورت که جعبهای کوچک و کاملا بسته با تنها یک روزنه ساخته بودند. فتوگرافی در این روش اینگونه انجام میشد که در تاریکی بر صفحهای از جنس نقره، بخار ید میدادند. طی مدتی، به علت این بخار، روی صفحه نقره قشر نازکی از ید ایجاد میشد. این اتفاق صفحه مورد نظر را نسبت به نور حساس میکرد. سپس آن را با یک شاسه محافظتشده، داخل دوربین عکاسی قرار میدادند. بعد از آن همانند تاریکخانه، دوربین روی سهپایه را به سمت منظره یا شیء مورد نظر خود زیر نور آفتاب قرار میدادند تا تصویر به صورت وارونه ثبت شود. سپس صفحه را درون ظرفی دارای جیوه قرار داده و به آن حرارت میدادند. با چسبیدن جیوه به نقرهی نورگرفته، تصویر قابل رویت میشد.
کالوتایپ، طراحی نوری
این روش در انگلستان توسط هنری فاکس تالبوت در سال 1835 اختراع شد. او ابتدا روند عکاسی خود را به نام طراحی نور به انتشار گذاشت. اما پنج سال بعد این روش را یه اسم کالوتایپ معرفی کرد. در داگرئوتایپ با عکس برداری مثبت رو به رو بودیم. اما در این روش تصویربرداری نگاتیو یا منفی برای اولین بار رقم خورد. روش انجام این فتوگرافی به این صورت بود که کاغذ حساس به نقره را حدودا دو دقیقه در معرض نور قرار میدادند. سپس با پتاسیم و سدیم سولفات، تصویر پنهان در کاغذ را به شکلی منفی ثبت میکردند. بعد از آن از روی این نسخه میتوانستند دست به تکثیر تصاویر بزنند.
عکسهای سه رنگ
در سال 1855 ،جیمز کلرک ماسول، در انگلستان نظریهای راجب سه رنگ اصلی نور مرئی بیان کرد. بر اساس این تئوری نور از سه رنگ قرمز، زرد و آبی تشکیل شده است. او در سال 1861 با فیلم عکاسی سهلایه و قرار دادن هر کدام از این رنگها روی یکی از این لایهها، اولین تصویر رنگی را به ثبت رسانید. اینگونه شد که فتوگرافی رنگی ظهور پیدا کرد.
تصویر روی شیشه تا نقطه عطف فتوگرافی
در سال 1839 جان هرشل بهوسیلهی سدیم تیو سولفات نگاتیوهایی از جنس شیشه ابداع کرد که به مرور جایگزین نوع کاغذی شدند. اما سرانجام در سال 1874 شرکتی انگلیسی، اولین شیشههای خشک عکاسی را روانهی بازارها کرد. اما مشکلات بسیاری برای حمل و نقل این نگاتیوها وجود داشت. در نهایت ریچارد مادوکس با اختراع فیلم عکاسی ژلاتینی، این مشکل را رفع کرد. جابهجایی آسان و افزایش سرعت تصویربرداری این نوآوری را تبدیل به نقطه عطف در تاریخ عکسبرداری کرد.
دوربینهای کداک برای مردم عادی
در سال 1884 جورج ایستمن در آمریکا رول نگاتیو پلاستیکی و آغشته به امولیسون ژلاتینی را اختراع کرد. این ابداع عکاسی برای مردم عادی را ممکن ساخت. کمپانی کداک با شعار شما دکمه را فشار دهید، بقیهاش را ما انجام میدهیم، دوربینهای مقرون به صرفه را برای این نگاتیوهای رولی راهی بازار کرد. این اتفاق باعث تحولی عظیم در مسیر فتوگرافی شد.
تصاویر دیجیتال، شروع عصر جدید
بالاخره تصاویر دیجیتال اولیه در دههی 1960، اتفاقی نو در فتوگرافی را رقم زد که تا امروز نیز رو به تکامل و پیشرفت است. با این سیر شگفتانگیز متوجه شدیم که در پشت صحنهی ذوق عکاسی و تصاویر زیبا، ابداعات و تئوریهای علمی زیادی قرار گرفته است. این پشتوانهی عظیم تاریخی به هنر عکاسی ابهت و جلوهای خاص میبخشد تا جایی که آن را در شمار علوم تجربی قرار میدهند. البته این سیر تکامل و پیشرفت، تا کنون نیز به پایان نرسیده است. از این رو به احتمال زیاد در آینده با ابزارهای خارقالعادهتر و تصاویری حقیقیتر روبهرو خواهیم شد.
آتلیه عکاسی و فیلمبرداری الهام اشرفیان مجری خدمات ودینگ (Wedding)، عکسبرداری و فیلمبرداری مجالس عروسی، عقد و… میباشد. با الی استدیو همراه باشید.
اینستاگرام الی استدیو را دنبال کنید.